اختلال اضطراب اجتماعی (سوشال فوبیا) چیست؟ از علائم تا درمان

مقدمه و شناخت بیماری

اختلال اضطراب اجتماعی (سوشال فوبیا) چیست؟

طبیعی است که در برخی موقعیت‌های اجتماعی احساس اضطراب کنید. به عنوان مثال، رفتن به یک قرار ملاقات یا ارائه یک سخنرانی ممکن است باعث ایجاد احساس اضطراب در شما شود.

اما در اختلال اضطراب اجتماعی (SAD)، که به آن فوبیای اجتماعی نیز گفته می‌شود، تعاملات روزمره باعث احساس اضطراب، تنش و خجالت زیادی می‌شوند، زیرا شما از اینکه توسط دیگران مورد بررسی دقیق یا قضاوت منفی قرار بگیرید، می‌ترسید.

در SAD، ترس و اضطراب منجر به اجتناب از حضور در جامعه می‌شود که می‌تواند زندگی شما را مختل کند. استرس شدید می‌تواند بر روابط، روال‌های روزانه، کار، درس یا سایر فعالیت‌های شما تأثیر بگذارد.

اختلال اضطراب اجتماعی می‌تواند یک بیماری مزمن سلامت روان باشد، اما یادگیری مهارت‌های مقابله در روان‌درمانی و مصرف دارو می‌تواند به شما در کسب اعتماد به نفس و بهبود توانایی‌تان در تعامل با دیگران کمک کند.

متن انگلیسی:

It’s a common problem that usually starts during the teenage years. It can be very distressing and have a big impact on your life.

For some people it gets better as they get older. But for many people it does not go away on its own without treatment.

ترجمه متن:

اضطراب اجتماعی یک مشکل رایج است که معمولاً در دوران نوجوانی شروع می‌شود. می‌تواند بسیار ناراحت‌کننده باشد و تأثیر زیادی بر زندگی شما داشته باشد. این اختلال در برخی افراد با افزایش سن بهتر می‌شود. اما برای بسیاری از افراد بدون درمان و به خودی خود از بین نمی‌رود. (منبع)

اضطراب اجتماعی (social anxiety) چه کسانی را تحت تأثیر قرار می‌دهد؟

اختلال اضطراب اجتماعی حدود ۱۵ میلیون بزرگسال در ایالات متحده را تحت تأثیر قرار می‌دهد. زنان تقریباً دو برابر مردان، در معرض ابتلا به اختلال اضطراب اجتماعی هستند.

اختلال اضطراب اجتماعی معمولاً در اوایل نوجوانی شروع می‌شود. حدود ۹۰٪ از افراد مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی قبل از ۲۳ سالگی تشخیص داده می‌شوند.

برخی تحقیقات نشان می‌دهد که ابتلا به این اختلال در بزرگسالی، خطر ابتلا به سایر بیماری‌ها، مانند اختلال هراس و اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) را افزایش می‌دهد.

انواع اضطراب اجتماعی

متخصصان، اختلال اضطراب اجتماعی (SAD) را بر اساس موقعیت‌هایی که باعث اضطراب می‌شوند و همچنین شدت تأثیر آن بر شما، به چند دسته مختلف تقسیم می‌کنند:

• اضطراب اجتماعی فراگیر: در این نوع، شما در بیشتر یا تمام موقعیت‌های اجتماعی و مواقعی که مجبور به انجام کاری در مقابل دیگران هستید، مانند سخنرانی یا ارائه، احساس اضطراب می‌کنید. در واقع، تعداد و تنوع موقعیت‌های اضطراب‌آور ممکن است آنقدر زیاد باشد که اگر سعی کنید همه آنها را فهرست کنید، حداقل چند مورد را فراموش خواهید کرد.
• اضطراب اجتماعی خاص (محدود): این نوع SAD شما را فقط در چند موقعیت اجتماعی، شاید فقط یک موقعیت، آزار می‌دهد. به عنوان مثال، ممکن است هنگام غذا خوردن با دیگران کاملاً مضطرب شوید، اما در سایر شرایط اجتماعی احساس راحتی کنید.

اضطراب اجتماعی همچنین بر اساس شدت آن طبقه‌بندی می‌شود:

• اضطراب اجتماعی خفیف: اگر اختلال شما خفیف باشد، ممکن است علائمی را تجربه کنید، اما همچنان می‌توانید در فعالیت‌های اجتماعی شرکت کنید (حتی به مدت محدود). احتمال بیشتری وجود دارد که SAD خاص داشته باشید، که در آن فقط تعداد محدودی از موقعیت‌های اجتماعی شما را آزار می‌دهند.
• اضطراب اجتماعی متوسط: در این نوع، علائم SAD را در محیط‌های اجتماعی احساس می‌کنید. می‌توانید در برخی از آنها شرکت کنید، اما از برخی دیگر اجتناب می‌کنید.
• اضطراب اجتماعی شدید: در این نوع، شدت علائم شما، از جمله حملات پانیک، منجر به اجتناب از بسیاری از موقعیت‌های اجتماعی (اگر نگوییم همه آنها) می‌شود.

تفاوت بین اختلال اضطراب اجتماعی و خجالتی بودن چیست؟

احساس خجالت یا ناراحتی در موقعیت‌های خاص، لزوماً نشانه‌ای از اختلال اضطراب اجتماعی نیست، به خصوص در کودکان. میزان راحتی در موقعیت‌های اجتماعی بسته به ویژگی‌های شخصیتی و تجربیات زندگی متفاوت است. برخی افراد به طور طبیعی کم‌حرف و برخی دیگر اجتماعی‌تر هستند.

به طور کلی، سه عامل اصلی که اضطراب اجتماعی را از کمرویی متمایز می‌کنند عبارتند از:

• میزان اختلالی که این اضطراب در زندگی روزمره شما ایجاد می‌کند.
• شدت ترس و اضطرابی که حس می‌کنید.
• میزان اجتنابی که شما از موقعیت‌های خاص دارید.

بسیاری از افراد مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی سعی در دریافت کمک یا درمان نمی‌کنند، زیرا فکر می‌کنند اضطراب اجتماعی فقط بخشی از شخصیت آنهاست. اگر در موقعیت‌های اجتماعی علائم مداوم و شدیدی را تجربه می‌کنید، مهم است که با متخصص این حوزه، یعنی رواندرمانگر یا روانپزشک مشورت کنید.

اختلال اضطراب اجتماعی چقدر شایع است؟

متن انگلیسی:

Approximately 5% to 10% of people across the world have social anxiety disorder. It’s the third most common mental health condition behind substance use disorder and depression.

ترجمه متن:

تقریباً ۵ تا ۱۰ درصد از مردم در سراسر جهان به اختلال اضطراب اجتماعی مبتلا هستند. این اختلال، سومین اختلال شایع سلامت روان پس از اختلال مصرف مواد و افسردگی است. (منبع)

علائم و علت‌ها

چه چیزی باعث اختلال اضطراب اجتماعی می‌شود؟

مانند بسیاری از بیماری‌های روانی دیگر، اختلال اضطراب اجتماعی از تعامل پیچیده‌ای از عوامل بیولوژیکی و محیطی ناشی می‌شود. علل احتمالی عبارتند از:

• صفات ارثی: اختلالات اضطرابی معمولاً در خانواده‌ها ارثی هستند. با این حال، کاملاً مشخص نیست که چه مقدار از این ممکن است به دلیل ژنتیک و چه مقدار به دلیل رفتار آموخته شده باشد.
• ساختار مغز: ساختاری در مغز به نام آمیگدال (Amygdala) ممکن است در کنترل پاسخ ترس نقش داشته باشد. افرادی که آمیگدال بیش فعالی دارند، ممکن است پاسخ ترس شدیدتری داشته باشند و باعث افزایش اضطراب در موقعیت‌های اجتماعی شوند.
• محیط: اختلال اضطراب اجتماعی ممکن است یک رفتار آموخته شده باشد. برخی از افراد ممکن است پس از یک موقعیت اجتماعی ناخوشایند یا شرم‌آور، اضطراب قابل توجهی را تجربه کنند. همچنین، ممکن است ارتباطی بین اختلال اضطراب اجتماعی و والدینی وجود داشته باشد؛ والدینی که در موقعیت‌های اجتماعی رفتار مضطرب و پرتنش دارند یا والدین کنترلگری هستند یا بیش از حد از فرزندان محافظت می‌کنند، می‌توانند باعث تربیت افرادی با اختلال SAD باشند.

علائم و نشانه‌های اختلال اضطراب اجتماعی چیست؟

برخلاف اضطراب روزمره، اختلال اضطراب اجتماعی شامل ترس، اضطراب و اجتنابی است که در روابط، کارهای روزمره، کار، مدرسه یا سایر فعالیت‌ها اختلال ایجاد می‌کند. بسیاری از افراد گاهی اوقات در مورد موقعیت‌های اجتماعی نگران می‌شوند، اما کسی که اضطراب اجتماعی دارد، قبل، حین و بعد از آن موقعیت‌ها بیش از حد نگران است. مهمترین علائم این اختلال عبارتند از:

علائم عاطفی و رفتاری

علائم و نشانه‌های اختلال اضطراب اجتماعی می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• ترس از موقعیت‌هایی که ممکن است در آنها مورد قضاوت منفی قرار بگیرید
• نگرانی از شرمسار کردن یا تحقیر خود
• ترس شدید از تعامل یا صحبت با غریبه‌ها
• ترس از اینکه دیگران متوجه شوند که مضطرب به نظر می‌رسید
• ترس از علائم جسمی که ممکن است باعث خجالت شما شود، مانند سرخ شدن، عرق کردن، لرزش یا لرزش صدا
• اجتناب از انجام کارها یا صحبت با مردم به دلیل ترس از شرمساری
• اجتناب از موقعیت‌هایی که ممکن است در مرکز توجه باشید
• اضطراب در انتظار یک فعالیت یا رویداد ترسناک
• ترس یا اضطراب شدید در موقعیت‌های اجتماعی
• تجزیه و تحلیل عملکرد خود و شناسایی نقص در تعاملات خود پس از یک موقعیت اجتماعی
• انتظار بدترین عواقب ممکن از یک تجربه منفی در یک موقعیت اجتماعی

برای کودکان، اضطراب در تعامل با بزرگسالان یا همسالان ممکن است با گریه، کج خلقی، چسبیدن به والدین یا امتناع از صحبت در موقعیت‌های اجتماعی نشان داده شود.

نوع عملکردی اختلال اضطراب اجتماعی زمانی است که شما هنگام صحبت کردن یا اجرا در جمع، ترس و اضطراب شدیدی را تجربه می‌کنید، اما در سایر موقعیت‌های اجتماعی عمومی‌تر، این ترس و اضطراب را تجربه نمی‌کنید.

علائم جسمی

علائم و نشانه‌های جسمی گاهی اوقات می‌توانند با اختلال اضطراب اجتماعی همراه باشند و ممکن است شامل موارد زیر باشند:

• سرخ شدن صورت
• تپش قلب
• لرزش
• عرق کردن
• ناراحتی معده یا حالت تهوع
• مشکل در نفس کشیدن
• سرگیجه یا سبکی سر
• احساس خالی شدن ذهن
• تنش عضلانی

اجتناب از موقعیت‌های اجتماعی رایج

تحمل تجربیات روزمره رایج هنگام ابتلا به اختلال اضطراب اجتماعی ممکن است دشوار باشد، از جمله:

• تعامل با افراد ناآشنا یا غریبه‌ها
• شرکت در مهمانی‌ها یا گردهمایی‌های اجتماعی
• رفتن به محل کار یا مدرسه
• شروع مکالمات
• برقراری ارتباط چشمی
• قرار ملاقات
• ورود به اتاقی که افراد از قبل در آن نشسته‌اند
• بازگرداندن اقلام به فروشگاه
• غذا خوردن در مقابل دیگران
• استفاده از توالت عمومی

علائم اختلال اضطراب اجتماعی می‌توانند به مرور زمان تغییر کنند. اگر با تغییرات، استرس یا خواسته‌های زیادی در زندگی خود روبرو شوید، ممکن است شعله‌ور شوند. اگرچه اجتناب از موقعیت‌هایی که باعث اضطراب می‌شوند ممکن است در کوتاه‌مدت احساس بهتری به شما بدهد، اما اگر تحت درمان قرار نگیرید، احتمالاً اضطراب شما در درازمدت ادامه خواهد یافت.

تشخیص و آزمایش‌ها

اختلال اضطراب اجتماعی چگونه تشخیص داده می‌شود؟

اگر اضطراب اجتماعی شما مانع از انجام کارهایی می‌شود که می‌خواهید یا باید انجام دهید، یا مانع از دوست‌یابی یا حفظ دوستان می‌شود، ممکن است به درمان نیاز داشته باشید. اما ابتدا باید به روانپزشک مراجعه کنید.

تشخیص اختلال SAD نیاز به چندین مرحله دارد. روانپزشک شما معاینه فیزیکی انجام می‌دهد و سابقه سلامتی شما را بررسی می‌کند تا بفهمد آیا بیماری یا داروی دیگری می‌تواند علائم شما را توضیح دهد یا خیر. آنها از شما می‌خواهند علائم خود، تعداد دفعات بروز آنها و شرایط آنها را شرح دهید. همچنین لیستی از موقعیت‌ها را بررسی خواهید کرد تا ببینید آیا آنها علائم شما را تحریک می‌کنند یا خیر.

علاوه بر این، روانپزشک شما متوجه خواهد شد که آیا معیارهای تشخیص اختلال SAD را که در نسخه پنجم راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی انجمن روانپزشکی آمریکا (DSM-5) آمده است، با علائم شما همخوانی دارد یا خیر. این موارد عبارتند از:

1. شما ترس یا اضطراب مداوم و شدیدی را در مورد قضاوت یا تحقیر شدن توسط دیگران در موقعیت‌های اجتماعی تجربه می‌کنید.
2. شما به دلیل آن ترس یا اضطراب از موقعیت‌های اجتماعی اجتناب می‌کنید.
3. تحمل چنین موقعیت‌های اجتماعی باعث ترس یا اضطراب شدید می‌شود.
4. اضطراب یا ترسی که تجربه می‌کنید بسیار بیشتر از آن چیزی است که موقعیت ایجاب می‌کند.
5. ترس و اضطراب شما در مورد موقعیت‌های اجتماعی، زندگی روزمره شما، از جمله کار، روابط، مدرسه و سایر موقعیت‌ها را مختل می‌کند.
6. ترس و اضطرابی که تجربه می‌کنید را نمی‌توان با یک بیماری زمینه‌ای، دارویی که مصرف می‌کنید یا مشکل سوءمصرف مواد توضیح داد.

در بیشتر موارد، قبل از تشخیص اختلال اضطراب اجتماعی، باید حداقل 6 ماه معیارهای فوق را داشته باشید.

آیا آزمایشی برای تشخیص اختلال اضطراب اجتماعی وجود دارد؟

هیچ آزمایش پزشکی برای بررسی اختلال اضطراب اجتماعی وجود ندارد، اما روانپزشک با استفاده از معیارهای راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی ویرایش پنجم (DSM-5) و سوال در مورد علائم شما، سابقه خانوادگی شما و سایر شرایط سلامتی می‌تواند به تشخیص نهایی برسد.

درمان و داروها

آیا اختلال اضطراب اجتماعی قابل درمان است؟

بله می‌تواند باشد. برخی از افراد مبتلا به اختلال SAD تنها پس از مدتی مصرف دارو و/یا روان درمانی، بهبودهای چشمگیری را مشاهده می‌کنند. با این حال، برخی دیگر ممکن است با سرعت درمان مشکل داشته باشند و برای مدیریت مؤثر علائم خود به داروهای طولانی مدت یا درمان‌های مکمل نیاز داشته باشند. اما درمان نکردن بسیار بدتر است. این می‌تواند به معنای ابتلا به اختلال تا آخر عمر و همچنین خطر بیشتر ابتلا به افسردگی و اختلال مصرف الکل باشد.

چه رویکردهای روان درمانی برای اختلال اضطراب اجتماعی وجود دارد؟

روان درمانی شامل صحبت کردن، چه به صورت فردی و چه به صورت گروهی است. به این درمان‌ها درمان مبتنی بر گفتگو نیز می‌گویند، اگر چه در برخی رویکردها علاوه بر گفتگو، تکالیفی برای مراجع وجود دارد که با تمرین آنها بهبودی را سرعت می‌بخشد.

• درمان شناختی رفتاری (CBT): این درمان به شما کمک می‌کند تا روش‌های جدیدی برای مدیریت اضطراب و مدیریت افکار و رفتار یاد بگیرید، به عنوان مثال، نحوه جایگزینی افکار منفی با افکار مثبت. CBT جزو تایید شده ترین رویکردهای درمانی برای اختلالات اضطرابی است.
• درمان پذیرش و تعهد (ACT): در ACT افراد یاد می‌گیرند که از ذهن آگاهی، پذیرش و استراتژی‌های رفتاری برای حضور بیشتر در زمان حال استفاده کنند و بفهمند که چگونه با وجود احساسات منفی، زندگی مبتنی بر ارزش داشته باشند.
• گروه درمانی: این درمان به شما کمک می‌کند تا مهارت‌ها و تکنیک‌های اجتماعی را برای تعامل با افراد در محیط‌های اجتماعی بیاموزید. کار در یک گروه به شما کمک می‌کند تا ببینید که تنها نیستید و راه‌حل‌های بیشتری برای مقابله با اضطراب پیدا و اجرا کنید.
• درمان مواجهه‌ای: در این نوع درمان، یک روان درمانگر به شما کمک می‌کند تا به تدریج با موقعیت‌های اجتماعی روبرو شوید، نه اینکه از آنها اجتناب کنید. این درمان در چند مرحله و به صورت آرام شما را پیش می‌برد تا جایی که اضطراب شما در موقعیت به کمترین حد ممکن برسد.

چه داروهایی برای درمان اختلال اضطراب اجتماعی استفاده می‌شوند؟

داروهای ضد افسردگی برای اختلالات افسردگی و اضطراب مؤثر هستند و خط مقدم درمان اختلالات اضطراب اجتماعی محسوب می‌شوند. داروهای ضد اضطراب معمولاً برای دوره‌های کوتاه‌تری استفاده می‌شوند. داروهای فشار خون که به عنوان مسدودکننده‌های بتا شناخته می‌شوند، می‌توانند برای علائم اختلال اضطراب اجتماعی نیز استفاده شوند. داروهای خاصی که برای درمان اختلال اضطراب اجتماعی استفاده می‌شوند عبارتند از:

• SSRIها (مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین): SSRIها نوعی داروی ضد افسردگی هستند. SSRIهای رایج مورد استفاده برای درمان اختلال اضطراب اجتماعی شامل فلوکستین (Fluoxetine) سرترالین (sertraline)، سیتالوپرام (citalopram) و اسیتالوپرام (escitalopram) هستند.
• SNRIها (مهارکننده‌های بازجذب سروتونین-نوراپی نفرین): SNRIها نوع دیگری از داروهای ضد افسردگی هستند. ونلافاکسین (Venlafaxine) از SNRIهای رایج مورد استفاده برای درمان اختلال اضطراب اجتماعی است.
• بنزودیازپین‌ها (Benzodiazepines): این داروها برای مدت کوتاهی استفاده می‌شوند، چه در زمانی که داروهای ضد افسردگی شروع به اثر می‌کنند و چه در مواقع ضروری در موقعیت‌هایی که اضطراب آفرین است. این داروها برای استفاده طولانی مدت مناسب نیستند و عوارض دارند. لورازپام (Lorazepam) یا آلپرازولام (alprazolam) نمونه‌هایی از بنزودیازپین‌ها هستند.
• بتابلوکرها (Beta-blockers): برخی از بتابلوکرها(مسدودکننده‌های بتا) برای درمان یا پیشگیری از علائم فیزیکی اضطراب، مانند ضربان قلب سریع، استفاده می‌شوند. پروپرانولول (Propranolol) نمونه‌ای از بتابلوکرها است.

ممکن است زمان ببرد تا بهترین دوز و نوع دارو برای شما مشخص شود. بدانید که شروع روند درمان اختلال اضطراب اجتماعی، شما را یک قدم به احساس بهتر نزدیک‌تر می‌کند.

آیا داروهای مورد استفاده برای درمان اضطراب اجتماعی عوارض جانبی دارند؟

بله، داروهای ضد افسردگی، ضد اضطراب و مسدودکننده‌های بتا که برای درمان اختلال اضطراب اجتماعی استفاده می‌شوند، می‌توانند عوارض جانبی داشته باشند. نوع عوارض جانبی به دارو و نحوه واکنش بدن شما به آن بستگی دارد. از روانپزشک خود در مورد آنچه می‌توانید پس از شروع دارو انتظار داشته باشید، سوال کنید.

به عنوان مثال: داروهای ضد افسردگی می‌توانند باعث ناراحتی معده، افزایش وزن، مشکل در خواب، خستگی (احساس خستگی)، یبوست و کاهش میل جنسی شوند. بنزودیازپین‌ها هم گاهی اوقات باعث خواب‌آلودگی، تحریک‌پذیری، سرگیجه و مشکلات حافظه و توجه می‌شوند.

چه مدت طول می‌کشد تا داروهای اضطراب اجتماعی اثر کنند؟

داروهای ضد افسردگی (SSRIs و SNRIs) ممکن است هفته‌ها طول بکشد تا شروع به اثر گذاری کنند. اگرچه ممکن است صبر کردن تا زمانی که احساس بهتری داشته باشید دشوار باشد، اما اگر اختلال اضطراب اجتماعی دارید، شروع درمان و پایبندی به آن مهم است.

داروهای ضد اضطراب معمولاً به سرعت اثر می‌کنند. اما آنها معمولاً برای مدت طولانی مصرف نمی‌شوند زیرا افراد می‌توانند نسبت به آنها تحمل پیدا کنند. یعنی با گذشت زمان، برای رسیدن به همان اثر، دوزهای بالاتر و بالاتری مورد نیاز است.

بتابلوکرها همچنین به سرعت برای کمک به علائم خاص اضطراب، مانند لرزش یا احساس تپش قلب، عمل می‌کنند. با این حال، مانند داروهای ضد اضطراب، نمی‌توانند علائم افسردگی را که ممکن است با اختلال اضطراب اجتماعی همراه باشند، درمان کنند. از روانپزشک خود بپرسید که با توجه به شرایط شما، چه زمانی می‌توانید انتظار داشته باشید که پس از شروع مصرف داروی ضد افسردگی، احساس بهتری داشته باشید.

چه مدت دچار اختلال اضطراب اجتماعی خواهم بود؟

اگر فرد مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی درمان نشود، می‌تواند تا آخر عمر با آن درگیر باشد. افرادی که برای اضطراب اجتماعی خود دارو مصرف می‌کنند و یا به جلسات روان درمانی می‌روند، اغلب می‌توانند علائم و اضطراب خود را به طور چشمگیری کاهش دهند یا بر آن غلبه کنند. آنها یاد می‌گیرند که چگونه با اضطراب اجتماعی زندگی کنند، اما اجازه ندهند که بر آنها غلبه کند.

چگونه می‌توانم بر اضطراب اجتماعی غلبه کنم؟

غلبه بر اضطراب اجتماعی بدون درمان تقریباً غیرممکن است. اختلال اضطراب اجتماعی مثل یک بیماری است. مانند سایر بیماری‌های پزشکی، نیاز به درمان دارد. شواهد نشان داده است که درمان شناختی رفتاری (CBT) و داروهایی مانند داروهای ضد افسردگی در درمان و مدیریت اختلال اضطراب اجتماعی بسیار موفق هستند.

درمان است که می‌تواند به شما کمک کند تا علائم و اضطراب خود را در موقعیت‌های اجتماعی به طور چشمگیری کاهش دهید یا بر آنها غلبه کنید.

پیش‌آگهی (چشم‌انداز) اختلال اضطراب اجتماعی چیست؟

افراد مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی به درمان، چه به صورت درمان شناختی رفتاری (CBT) دارو یا هر دو، بسیار خوب پاسخ می‌دهند. برخی از افرادی که اختلال اضطراب اجتماعی دارند، ممکن است مجبور باشند تا آخر عمر برای مدیریت اضطراب اجتماعی خود دارو مصرف کنند. برخی دیگر ممکن است فقط برای مدت معینی نیاز به مصرف دارو یا روان‌درمانی داشته باشند.

اگر اختلال اضطراب اجتماعی درمان نشود، می‌تواند ناتوان‌کننده باشد و منجر به نتایج تحصیلی ضعیف، کاهش عملکرد شغلی، روابط با کیفیت پایین‌تر و کاهش کلی کیفیت زندگی شود. درصد زیادی از افرادی که اختلال اضطراب اجتماعی دارند و درمان نمی‌شوند، می‌توانند به افسردگی اساسی و یا اختلال مصرف الکل مبتلا شوند. به همین دلیل، در صورت داشتن علائم اضطراب اجتماعی، تماس با روانپزشک و مراجعه به او بسیار مهم است.

پیشگیری، مدیریت و کنترل

عوامل خطر برای ابتلا به اضطراب اجتماعی چیست؟

چندین عامل می‌توانند خطر ابتلا به اختلال اضطراب اجتماعی را افزایش دهند، از جمله:

• سابقه خانوادگی: اگر والدین بیولوژیکی یا خواهر و برادر شما به این بیماری مبتلا باشند، احتمال ابتلا به اختلال اضطراب اجتماعی در شما بیشتر است.
• تجربیات منفی: کودکانی که مورد تمسخر، قلدری، طرد، تمسخر یا تحقیر قرار می‌گیرند، ممکن است بیشتر مستعد ابتلا به اختلال اضطراب اجتماعی باشند. علاوه بر این، سایر رویدادهای منفی در زندگی، مانند درگیری خانوادگی، تروما یا سوءاستفاده، ممکن است با این اختلال مرتبط باشند.
• خلق و خو: کودکانی که در مواجهه با موقعیت‌ها یا افراد جدید خجالتی، کمرو، گوشه‌گیر یا محدود هستند، ممکن است در معرض خطر بیشتری باشند.
• نیازهای جدید اجتماعی یا کاری: علائم اختلال اضطراب اجتماعی معمولاً در دوران نوجوانی شروع می‌شود، اما ملاقات با افراد جدید، سخنرانی در ملاء عام یا ارائه یک کار مهم ممکن است برای اولین بار علائم را ایجاد کند.
• داشتن ظاهری یا وضعیتی که توجه را جلب می‌کند: به عنوان مثال، تغییر شکل صورت، لکنت زبان یا لرزش ناشی از بیماری پارکینسون می‌تواند احساس تنش درونی را افزایش دهد و ممکن است در برخی افراد باعث اختلال اضطراب اجتماعی شود.

زندگی با اضطراب اجتماعی

اگر اضطراب اجتماعی داشته باشم چه کاری می‌توانم انجام دهم؟

این می‌تواند ناراحت‌کننده و ترسناک باشد، اما اگر علائم و نشانه‌های اختلال اضطراب اجتماعی را تجربه می‌کنید، مهم است که با یک روانپزشک صحبت کنید و مسیر درمان درستی انتخاب کنید.

اگر قبلاً به اختلال اضطراب اجتماعی مبتلا شده‌اید، می‌توانید برای مدیریت علائم و احساس خوب بودن، کارهایی انجام دهید، از جمله:

• خواب و ورزش کافی داشته باشید.
• از الکل یا مواد مخدر (حتی تفریحی) استفاده نکنید.
  اگر برای اضطراب اجتماعی خود دارو مصرف می‌کنید، حتماً آن را به طور منظم مصرف کنید و دوزها را فراموش نکنید.
• اگر جلسات روان درمانی دارید، حتماً مرتباً به درمانگر خود مراجعه کنید.
• برای حمایت با خانواده و دوستان خود تماس بگیرید.
• عضویت در یک گروه حمایتی برای افرادی که اضطراب اجتماعی دارند را در نظر بگیرید.
• برای ادامه مسیر درست دارو درمانی به طور منظم به روانپزشک خود مراجعه کنید.

چگونه می‌توانم به فردی که اضطراب اجتماعی دارد کمک کنم؟

کارهای مختلفی وجود دارد که می‌توانید برای کمک و حمایت از فردی که اضطراب اجتماعی دارد انجام دهید، از جمله:

• درباره اختلال اضطراب اجتماعی اطلاعات کسب کنید: با دانش بیشتر، کنید بهتر می فهمید که آنها چه چیزی را تجربه می‌کنند. فرض نکنید که از قبل حس و حال آنها را می‌دانید و درک می کنید که چه چیزی در درونشان می گذرد.
• همدل باشید: احساسات و تجربیات آنها را کم‌اهمیت جلوه ندهید یا رد نکنید. به آنها بگویید که شما آنجا هستید تا به آنها گوش دهید و از آنها حمایت کنید. سعی کنید خودتان را جای آنها بگذارید.
• آنها را تشویق کنید که به دنبال کمک یا درمان باشند: با وجود این که داشتن یک دوست یا عضو خانواده‌ فهیم و حامی برای فرد مبتلا به اضطراب اجتماعی مفید است، اما فراموش نکنید که اختلال اضطراب اجتماعی یک بیماری است. به همین دلیل، افراد مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی برای درمان و مدیریت اضطراب اجتماعی خود به روان درمانی یا دارو نیاز دارند. اگر علائم و نشانه‌های اضطراب اجتماعی را تجربه می‌کنند، آنها را تشویق کنید که با یک روانپزشک یا روان درمانگر صحبت کنند.
• صبور باشید: پس از شروع درمان، ممکن است مدتی طول بکشد تا فرد مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی بهبود یابد. بدانید که این یک فرآیند طولانی و پیچیده است و علائم و رفتارهای آنها در نهایت بهبود می‌یابد.

راهنمای مراجعه به پزشک

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنم؟

اول از همه، مهم است بدانید که اگر اضطراب اجتماعی دارید، غیرطبیعی نیستید. بسیاری از افراد این مشکل را دارند. اگر اضطراب و ترس غیر معمول بالایی در مورد موقعیت‌های اجتماعی دارید، با یک رواندرمانگر یا روانپزشک در مورد درمان صحبت کنید. اگر اختلال اضطراب اجتماعی درمان نشود، ممکن است منجر به افسردگی، مشکلات مربوط به مواد مخدر یا الکل، مشکلات مدرسه یا محل کار و کیفیت پایین زندگی شود.

پس از شروع درمان، مرتباً با رواندرمانگر یا روانپزشک خود در تماس باشید. اگر علائم شما بدتر شد یا علائم جدیدی ایجاد شد که شما را آزار می‌دهد، فوراً با درمانگر خود تماس بگیرید. اگر به نظر نمی‌رسد برنامه درمانی شما کمکی کند، باز هم باید به درمانگر یا روانپزشک اطلاع دهید. به خاطر داشته باشید که بیش از یک درمان برای SAD وجود دارد. اگر اولین درمان برای شما مؤثر نبود، ممکن است درمان دیگری کمک کند.

چه سوالاتی باید از پزشکم بپرسم؟

درخواست کمک یا صحبت در مورد سلامت روان می‌تواند ناراحت‌کننده باشد. اما سلامت روان شما به اندازه سلامت جسمی‌تان مهم است، بنابراین صحبت با روانپزشک در مورد علائمتان مهم است. برخی از سوالاتی که در صورت ابتلا یا فکر ابتلا به اختلال اضطراب اجتماعی، پرسیدن آنها از روانپزشک مفید خواهد بود عبارتند از:

1. آیا باید به یک درمانگر یا روانشناس مراجعه کنم؟
2. آیا توصیه‌ای برای روانشناسان یا درمانگرانی دارید که بتوانم ببینم؟
3. آیا دارویی وجود دارد که بتوانم برای اختلال اضطراب اجتماعی مصرف کنم؟
4. آیا گروه‌های حمایتی برای اختلال اضطراب اجتماعی می‌شناسید؟
5. آیا کتابی می‌شناسید که بتوانم در مورد اختلال اضطراب اجتماعی بخوانم؟
6. پس از تشخیص اختلال اضطراب اجتماعی، مراحل بعدی چیست؟

پیامی از تیم دارو دات کام به شما

اختلال اضطراب اجتماعی یک بیماری شایع است که مردم در سراسر جهان را تحت تأثیر قرار می‌دهد. اگر علائم اختلال اضطراب اجتماعی را تجربه می‌کنید یا به آن مبتلا شده‌اید، بدانید که تنها نیستید. تجربه اضطراب اجتماعی می‌تواند ترسناک باشد، چرا که در اکثر اوقات منجر به تنها شدن خواهد شد، و خود این تنها شدن می‌تواند اضطراب‌زا باشد.

این اختلال همچنین کمتر از طرف دیگران درک می‌شود و از این جهت نیز فرد مبتلا بیشتر به سمت تنهایی می‌رود و همه اینها بسیار رنج آور است. اما خبر خوب این است که قابل درمان است. سلامت روان شما به اندازه سلامت جسمی شما مهم است، بنابراین حتماً در مورد آنچه تجربه می‌کنید با روان درمانگر یا روانپزشک صحبت کنید. هر چه زودتر کمک و درمان دریافت کنید، زودتر احساس بهتری خواهید داشت.